Ander perspectief op samenleven
De manier waarop we met elkaar samenleven wordt in toenemende mate beïnvloed door digitale technologieën, zoals kunstmatige intelligentie, toegenomen connectiviteit, een grotere rol van platforms, augmented reality, virtual reality, en the Internet of things. Deze ontwikkeling is al langer gaande, maar komt door de COVID-19 pandemie in een stroomversnelling. Niet eerder waren in zeer korte tijd zulke grote groepen aangewezen op het communiceren via technologie, zowel in de werk als privésfeer.
Gevolgen voor de lange termijn
De impact van (nieuwe) technologieën op mensen, organisaties en de samenleving als geheel is lastig te voorspellen. Desalniettemin is het zaak dat de rijksoverheid hierop anticipeert en wenselijke ontwikkelingen stimuleert en ongewenste ontwikkelingen afremt of voorkomt. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de opkomst van cybercriminaliteit, de afhankelijkheid van Big Tech bedrijven, de impact op sociale cohesie binnen de maatschappij, toename van polarisering en tweedeling en de privacy van burgers.
Maar fundamenteler nog gaat het over de vraag hoe de overheid de taken die ze al vervult kan blijven vervullen in een samenleving die zich steeds meer online afspeelt. Bijvoorbeeld het bevorderen van veiligheid, het garanderen van burgerrechten, of het mogelijk maken dát iedereen deel kan nemen aan de samenleving.
Benodigde kennis voor effectief beleid
Er zijn met andere woorden veel kennisvragen waarvan het antwoord van belang is voor de Rijksoverheid die voor de maatschappelijke opgaven effectief beleid moet ontwikkelen om de risico’s van versnelde digitalisering te beperken en de kansen ervan te verzilveren. De pandemie heeft daarbij bepaalde trends ten aanzien van samenleven versterkt, die ook voor 2020 al bestonden.