Migratie is tijdens de coronacrisis afgenomen, de langere termijn onzekerheid rondom migratie neemt toe.

In de afgelopen jaren steeg de migratie naar Nederland. In 2019 kwamen bijvoorbeeld 269.000 migranten naar ons land, 10% meer dan in 2018. Door de COVID-19 pandemie is deze trend in elk geval in 2020 omgebogen.  Er kwamen in totaal 211.000 migranten naar Nederland. Tijdens de eerste golf van de pandemie kwam migratie zelfs vrijwel tot stilstand, om in de zomer weer toe te nemen en in de tweede helft van 2020 verschilden de migratiecijfers niet sterk van het jaar daarvoor.

Het is nog onduidelijk wat deze cijfers betekenen voor de langere termijn. Bij de arbeidsmigranten, de mensen die naar Nederland komen om hier te werken, zijn er globaal twee groepen te onderscheiden: seizoenswerkers en mensen die voor langere tijd naar Nederland komen. Als de tijdelijke afname door de pandemie in die laatste groep groter was, kan dat toch structurele gevolgen hebben. Ook is onduidelijk hoe de overige lange termijneffecten van de pandemie, waaronder toegenomen digitalisering en thuiswerken, van invloed zijn op het arbeidsaanbod en de productiviteit en daarmee op de (arbeids)migratie. Zo zou thuiswerken kunnen bijdragen aan grotere arbeidsdeelname, waardoor de vraag naar werkenden uit andere landen afneemt.

De onzekerheid over toekomstige migratietrends wordt versterkt door andere factoren. De versnelde digitalisering en de substitutie van fysieke diensten door online diensten als gevolg van de pandemie kunnen leiden tot een afnemende vraag naar arbeid, waardoor de arbeidsmigratie afneemt. Daar staat tegenover dat mede door de pandemie meer aandacht is voor trends als reshoring (het terughalen naar Nederland van productie die eerder naar elders verplaatst was), die het arbeidsaanbod in Nederland doen toenemen. Ook onbekende factoren zoals de voorkeuren van internationale bedrijven voor een vestigingsplaats kunnen op termijn van invloed zijn. Samen met andere onzekerheden, zoals de nog onbekende langetermijngevolgen van de Brexit, leidt dit tot een grotere mate van onvoorspelbaarheid voor de verschillende vormen van (arbeids)migratie dan voorheen.