Hoe kan ongewenst, onrechtmatig en illegaal online gedrag worden tegengegaan?

De dreiging waaraan burgers blootstaan is minder het donkere hoekje in de stad, maar meer het donkere hoekje op internet. Als gevolg daarvan verandert ook het veiligheidsbesef in de samenleving. Burgers veiligheid bieden is een kerntaak van de overheid, deze taak verandert ingrijpend in een digitale samenleving. Meer inzicht is nodig in digitale uitingsvormen van ongewenst en onrechtmatig gedrag.

Naarmate meer activiteiten van individuen en organisaties zich online afspelen, zullen ook toezicht, handhaving en opsporing zich moeten richten op het digitale domein. Dit biedt kansen voor efficiënter toezicht (bijvoorbeeld op terreinen als voeding, onderwijs en zorg) en mogelijkheden om burgers beter te beschermen tegen online criminaliteit en ongewenst gedrag. Maar digitaal toezicht en digitale opsporing houden ook risico’s in voor de vrijheid van burgers en organisaties online. Het is hoog tijd voor een zorgvuldige analyse van de (technische) mogelijkheden en hun gewenste en ongewenste impact.

In het Kennisatelier zijn de volgende onderliggende vragen geformuleerd:

Wat maakt mensen kwetsbaar voor online criminaliteit?
Welke risico’s lopen mensen online?
Onder welke voorwaarden voelen burgers zich veilig online?
Toezicht, opsporing en handhaving vinden ook plaats in een online omgeving. Wat zijn daarvan de gevolgen voor privacy en wat zijn de ethische vraagstukken?
Hoe kunnen digitale middelen bijdragen aan beter toezicht rekening houden met privacy en andere ethische en juridische randvoorwaarden?